کودک و کتاب....از سایت خوب من و هیوا.
کودک خود را بشناسیم: (۳ - ۶ سال)
دستاوردهای پژوهشی در زمینه رشد و پرورش کودک، به شناخت دوره هایی در رشد زبانی، شناختی، شخصیتی و اجتماعی در کودکان انجامیده است. گرچه آهنگ پیشرفت تمامی کودکان در پیمودن این مراحل یکسان نیست، اما در روند رشد، گذار همگی آنان از این مراحل قطعی است. توجه به ویزگی های کودکان در هر مرحله از رشد، سر نخ هایی را برای شناخت ادبیات مناسب آنان به دست می دهد. کودکان برای پشت سر گذاردن هر مرحله خاص از رشد، به کتاب های ویژه ای نیاز دارند. این کتاب ها آن ها را در پیشروی به مراحل دیگر یاری می دهند. به همین سبب شناخت گوناگونی رشد و پرورش کودک برای تمامی والدین و کسانی که با کودکان سر و کار دارند ضروری است.
ادبیات و کتاب خوانی، اثری ژرف بر رشد و پرورش جنبه های مختلف زبانی، شناختی، شخصیتی و اجتماعی کودک دارد. فهرستی از ویژگی ها و تاثیر کتاب هایی که برای رشد جنبه های متفاوت کودکان مناسب هستند در زیر آمده است.
ویژگی های کودکان ۳ - ۴ سال | فعالیت ها | کتاب های پیشنهادی |
---|---|---|
گنجینهی واژگان کودک کم کم تا هزار و پانصد واژه افزایش می یابد. کودکان از زبانهایی آوایی و همراه با ضربآهنگ در زبان لذت میبرند. |
بهترین راه برای همراهی با کودک در این مرحله فراهم آوردن فرصتهایی برای گوش سپردن به ضربآهنگها، شعر و چیستان و تکرار آنها است. |
|
کودکان در کاربرد زمان گذشته مهارت پیدا میکنند، اما ممکن است نشانههای گذشته و حال را درست به کار نبرند. |
از آن ها بخواهید تا بگویند دیروز چه کردند و راجع به کنشها در کتاب گفت و گو کنند. |
|
کودکان از زبان برای کمک به شناخت جهان استفاده میکنند. |
برای کودکان کتابهای داستانی تصویری بخوانید و زمینهی شناخت و بحث دربارهی جانوران دستآموز، خانواده، مردم و محیط را فراهم آورید. |
|
قدرت سخن گفتن با کاربرد زیادتر صفتها، قیدها، ضمیرها و حروف اضافه پیدا میکنند. |
می توانید دامنهی کاربرد واژگان توصیفی را با کتابهای تصویری و داستانهای مصور که به جزییات پرداخته باشند، گسترش دهید. امکان قصهگویی و توصیف شخصیتها و کنشهای آنها را برای کودکان فراهم آورید. |
|
کودکان آرام، آرام، روابط و طبقهبندی اشیاء را بر پایه نشانههای ادراکی ویژه مانند رنگ، اندازه، شکل و موارد استفاده میفهمند. |
برای کودکان امکان گروهبندی اشیاء از نظر رنگ، شکل، اندازه و کارکرد فراهم آورید. از کتابهای تصویری مفهومی، با تصویرهای بزرگ رنگی استفاده کنید. |
|
کودکان آرام آرام چگونگی پیوند با اشیاء را بر پایهی شماره و مقدار درک میکنند. |
کتابهای شمارش اعداد تصویری در اختیار کودکان بگذارید و آنها را به شمارش تشویق کنید. |
|
کودکان آرام، آرام دو چیز را با هم مقایسه میکنند و کوچکتر و بزرگتر را تشخیص میدهند. |
با کودکان کتابهای را در میان بگذارید که آنها را به مقایسهی اندازهها برانگیزاند. |
|
کودکان آرام، آرام میاندیشند که هویتی جدا از دیگر اعضای خانواده دارند. کودکان به اعتماد به نفس نسبی دست مییابند. آنها خود را به عنوان "من" میشناسند و احساساتی نسبت به خود پیدا میکنند. |
کودکان را در درک هویت مستقل و ارزش ویژهی خود یاری رسانید. خودباوری کودکان تحت تاثیر نگرشها و رفتار اطرافیان قرار میگیرد؛ از این رو باید شرایطی فراهم آورد که احساس کنند دیگران به آنها توجه دارند، آنها را قبول دارند و برای آنها ارزش قائلند. |
|
کودکان از شرایط ناراحتکننده خود را دور میکنند. آنها اشتباه را یا انکار میکنند و یا آن را به گردن دیگری میاندازند. |
کودکان را، بی آنکه احساس کنند از ارزششان کاسته میشود، راهنمایی کنید تا اشتباه خود را بپذیرند |
|
کودکان سامان دادن و بازنمایاندن دنیای کودکانهی خود را یاد میگیرند؛ آنها از راه مشاهده، شیوهی حرکات و رفتار دیگران را تقلید میکنند. |
کودکان را به بازیهای نمایشی تشویق کنید تا بتوانند نقطهنظرهای دیگران را درک کنند و در مورد شیوهی رفتار دیگران آگاهی پیدا کنند. |
|
کودکان اشیاء را به صورت چیزهای باورپذیر میبینند: نوار یا چوب مدرج اندازهگیری ممکن است اسب بشود. |
اشیاء و کتابهایی تهیه کنید که زمینهی تعبیرهای خلاق را فراهم آورند. |
|
کودکان آرام، آرام به این تشخیص میرسند که دیگران هم، همانند آنها، دارای احساسهای هستند. |
کودکان را به گفت وگو دربارهی اینکه اگر اتفاق مشابهی برای آنها بیفتد چه احساسی پیدا میکنند، تشویق کنید، کتابهایی فراهم آورید که بیانگر احساسهای گوناگون باشند. |
|
کودکان از بازی کردن با یکدیگر لذت میبرند و نسبت به هم دلبستگی عمیق احساس میکنند. |
برای رشد مهارتهای اجتماعی زمینهی مناسب فراهم آورید تا کودکان مشارکت، رعایت نوبت و بازیهای دستهجمعی را تجربه کنند. |
|
کودکان آرام، آرام با مشاهدهی حالت چهرهها احساسهای دیگران را تشخیص میدهند. |
کودکان را با گفتوگو دربارهی احساسهایی که همراه با حالت چهرهها در کتابها مطرح میشوند، به حساس شدن نسبت به احساسهای خود و دیگران تشویق کنید. |